Czym jest artroza? Jakie są jej przyczyny, objawi i sposoby leczenia?

Czym jest artroza?
Artroza, znana również jako choroba zwyrodnieniowa stawów, to schorzenie polegające na stopniowym uszkodzeniu chrząstki stawowej. Chrząstka stawowa pełni rolę amortyzatora dla kości w stawach, zapewniając swobodne i płynne ruchy. W przypadku artrozy chrząstka staje się cieńsza i mniej elastyczna, co prowadzi do zniekształceń stawów, bólu, sztywności, ograniczenia ruchomości i osłabienia mięśni.
Artroza może wpłynąć na każdy staw, ale najczęściej dotyczy kolan, bioder, kręgosłupa, stawów rąk i stóp. Czynniki ryzyka dla artrozy obejmują wiek, urazy stawów, choroby układu mięśniowo-szkieletowego, otyłość, brak aktywności fizycznej i genetykę.
Choroba ta jest nieuleczalna, ale istnieją różne opcje leczenia mające na celu łagodzenie objawów i utrzymanie funkcji stawów. Opcje leczenia mogą obejmować ćwiczenia fizyczne, dietę, zmianę stylu życia, leki przeciwbólowe i przeciwzapalne, suplementy diety, terapię fizyczną, a w niektórych przypadkach nawet chirurgiczne leczenie stawów.
Artroza przyczyny
Artroza może być spowodowana przez wiele czynników, zarówno genetycznych, jak i środowiskowych. Oto niektóre z najważniejszych czynników ryzyka:
- Wiek – z wiekiem ryzyko wystąpienia artrozy wzrasta, ponieważ chrząstka stawowa traci elastyczność i zdolność do regeneracji.
- Urazy stawów – urazy stawów, w tym kontuzje, złamania lub skręcenia, mogą uszkodzić chrząstkę stawową i zwiększyć ryzyko rozwoju artrozy.
- Nadwaga i otyłość – dodatkowy ciężar ciała naraża stawy na większe obciążenia i może prowadzić do szybszego zużycia chrząstki.
- Niekorzystne obciążenie stawów – ciężka praca fizyczna lub powtarzające się ruchy, takie jak wyciskanie lub podnoszenie ciężarów, mogą powodować nadmierny nacisk na stawy, co zwiększa ryzyko uszkodzenia chrząstki.
- Choroby stawów – choroby zapalne stawów, takie jak reumatoidalne zapalenie stawów, mogą prowadzić do uszkodzenia chrząstki stawowej i zwiększyć ryzyko artrozy.
- Genetyka – niektóre rodziny mają większe ryzyko wystąpienia artrozy ze względu na dziedziczne predyspozycje.
- Pozostałe choroby i stany – niektóre choroby i stany, takie jak cukrzyca, choroby serca, choroby nerek i niektóre zaburzenia metaboliczne, mogą zwiększyć ryzyko wystąpienia artrozy.
- Złe nawyki – palenie tytoniu i spożywanie alkoholu mogą wpływać na rozwój artrozy.
astma sercowa | ataksja | atetoza | alkaptonuria | akromegalia |
Artroza objawy
Objawy artrozy mogą różnić się w zależności od tego, który staw jest dotknięty chorobą i jak zaawansowana jest choroba. Oto najczęstsze objawy artrozy:
- Ból – jest to najczęstszy objaw artrozy, który może występować podczas ruchu stawu lub spoczynku. Ból zwykle nasila się podczas długotrwałego wysiłku fizycznego.
- Sztywność stawów – sztywność stawów jest zwykle największa rano i po dłuższym okresie spoczynku. Sztywność może trwać kilka minut lub kilka godzin.
- Obrzęk – obrzęk stawów może wystąpić z powodu nagromadzenia płynu w stawie.
- Trzeszczenie i chrupanie w stawach – trzeszczenie i chrupanie w stawach może być odczuwane podczas ruchu stawów.
- Zmiany w kształcie stawów – zaawansowana artroza może prowadzić do deformacji stawów i ograniczenia ruchomości.
- Osłabienie mięśni – artroza może prowadzić do osłabienia mięśni wokół dotkniętego stawu.
- Trudności w wykonywaniu codziennych czynności – objawy artrozy mogą utrudnić wykonywanie codziennych czynności, takich jak chodzenie, wstawanie z krzesła czy noszenie przedmiotów.
Artroza leczenie
Leczenie artrozy jest zwykle długotrwałe i ma na celu zmniejszenie bólu, poprawę funkcjonalności stawów oraz opóźnienie progresji choroby. Oto kilka sposobów leczenia artrozy:
- Leczenie farmakologiczne – leki przeciwbólowe, takie jak paracetamol lub niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), mogą pomóc w łagodzeniu bólu związanego z artrozą. W niektórych przypadkach lekarz może przepisać silniejsze leki przeciwbólowe, takie jak opioidy.
- Fizjoterapia, w tym ćwiczenia wzmacniające mięśnie i poprawiające zakres ruchu, może pomóc w łagodzeniu bólu i poprawie funkcjonalności stawów.
- Utylizacja w celu zmniejszenia obciążenia – unikanie czynności lub działań, które mogą zwiększać obciążenie stawów, może pomóc zmniejszyć ból i opóźnić progresję choroby. W niektórych przypadkach konieczna może być zmiana pracy lub stosowanie innych urządzeń w celu zmniejszenia obciążenia stawów.
- Zmiany w stylu życia – zmiany w stylu życia, takie jak utrata wagi i ograniczenie spożycia alkoholu i nikotyny, mogą pomóc w zmniejszeniu objawów artrozy.
- Leczenie chirurgiczne – w przypadkach zaawansowanej artrozy, w których inne metody leczenia nie przynoszą poprawy, może być konieczne leczenie chirurgiczne, takie jak artroskopia, osteotomia lub wymiana stawu.